Verdachten van moord op IKON-journalisten na 40 jaar opgepakt

De oud-minister woonde tot begin 2016 in de Verenigde Staten. Hij werd het land uitgezet vanwege betrokkenheid bij mensenrechtenschendingen in El Salvador. De twee verdachten worden maandag voorgeleid bij de rechter in de stad Chalatenango.

Nabestaande is hoopvol
Voor Gert Kuiper, de broer van de vermoorde Jan Kuiper, kwam het nieuws over de arrestaties als een grote verrassing. “Het is echt heel goed nieuws, ik ben hoopvol dat ze worden berecht. Deze aanhoudingen geven me de hoop dat de straffeloosheid teniet wordt gedaan”, zegt hij tegen de NOS.

Kuiper is ook blij dat El Salvador om de uitlevering vraagt van kolonel Reyes Mena, de leider van de eenheid die de Nederlanders doodschoot. Hij vertrok twee jaar na de moorden naar de Verenigde Staten en woont daar nog steeds. “De Amerikanen kunnen hem nu toch moeilijk ongemoeid zijn leven laten leiden in Virginia”, zegt Kuiper daarover.

Gert Kuiper en andere nabestaanden kregen het nieuws over de arrestaties van hun advocaten te horen. Zembla meldt dat afgevaardigden van het Nederlandse Openbaar Ministerie naar El Salvador gaan om met de verdachten te spreken.

Vier Nederlandse journalisten werden in de jaren 80 in El Salvador neergeschoten tijdens de guerrillastrijd daar. Nu zijn er voor het eerst verdachten gearresteerd, onder wie een oud-minister. We spreken twee nabestaanden. “Ik had de hoop opgegeven.” #Nieuwsuur pic.twitter.com/2XiM3CfdwJ

— Nieuwsuur (@Nieuwsuur) October 16, 2022

De IKON-moorden in El Salvador
In El Salvador woedde tussen 1980 en 1992 een bloedige burgeroorlog tussen een door de VS gesteunde rechtse regering en linkse guerrillagroepen. De journalisten Koos Koster, Jan Kuiper, Joop Willemsen en Hans ter Laag waren in 1982 in het land voor een televisiereportage. Toen ze op 17 maart in guerrillagebied probeerden te komen, werden ze door militairen van het regeringsleger opgewacht en doodgeschoten.

De moorden wekten grote verontwaardiging in Nederland. Al veertig jaar blijven pogingen om de daders voor de rechter te brengen zonder resultaat.

Een waarheidscommissie concludeerde in 1993 dat kolonel Mario Reyes Mena verantwoordelijk was voor het plannen van de hinderlaag. De redactie van Zembla spoorde hem in 2018 in Amerika op. “De zaak is al onderzocht, ik ben nooit aangeklaagd. Jullie zijn een onderdeel van een communistisch plan om wraak te nemen”, kregen ze te horen van Reyes Mena. Volgens Zembla heeft El Salvador nu om zijn uitlevering gevraagd.

De Interkerkelijke Omroep Nederland (IKON) was een Nederlandse publieke omroep die namens zeven kerkgenootschappen programma’s maakte. De omroep is in 2016 na bezuinigingen opgeheven. De EO nam enkele programmatitels over.

Bron: NOS/BM

Bericht delen

Aanklacht tegen militairen El Salvador voor moord op IKON-journalisten

In de aanklacht staat dat kolonel Reyes Mena samen met zijn manschappen een hinderlaag heeft opgezet, die de vier Nederlanders fataal werd. De journalisten werkten aan een documentaire voor de IKON over de bloedige burgeroorlog die El Salvador in de jaren 80 in zijn greep hield.

“De nabestaanden hebben recht op de waarheid en op gerechtigheid”, zei de directeur van de mensenrechtenorganisatie Fundacion Comunicandonos tegen persbureau Reuters. Het Salvadoraanse leger heeft niet op de aanklacht gereageerd.

Opgewacht en vermoord
De journalisten Koos Koster, Jan Kuiper, Joop Willemsen en Hans ter Laag waren op 17 maart 1982 samen met revolutionaire strijders van het FLMN op weg naar het guerrillagebied waar ze wilden filmen, toen ze door militairen van het regeringsleger werden opgewacht en doodgeschoten. De zaak wekte grote verontwaardiging in Nederland.

Al bijna veertig jaar blijven pogingen om de verantwoordelijken voor de rechter te brengen zonder resultaat. Afgelopen maart besloot de mensenrechtenorganisatie om de zaak niet via het Openbaar Ministerie maar via de rechter te spelen. Dat is nu gebeurd. Maar ook hierbij is onduidelijk of de aanklacht ergens toe leidt.

Correspondent Marc Bessems van de NOS zegt hierover: “Er zit weer beweging in een zaak waar al bijna veertig jaar nauwelijks beweging in zit. Maar de vraag is of justitie in El Salvador deze keer er ook echt iets mee doet.”

Bron: NOS/BM

Bericht delen

Zaak vermoorde IKON-journalisten na 39 jaar voor de rechter in El Salvador

De IKON-journalisten Koos Koster, Jan Kuiper, Joop Willemsen en Hans ter Laag waren in 1982 in El Salvador voor een reportage over de gewelddadige burgeroorlog. Toen ze in guerrillagebied probeerden te komen, werden ze door militairen van het regeringsleger opgewacht en doodgeschoten. Dat is inmiddels precies 39 jaar geleden.

Tot vijf jaar geleden was er een amnestiewet van kracht die vervolging van de betrokken militairen onmogelijk maakte. In 2016 werd die wet ongrondwettelijk werd verklaard en opgeheven. Sindsdien is de zaak van de vermoorde IKON-journalisten meermalen aangekaart bij het Salvadoriaanse OM, maar tot nu toe leidde dat niet tot vervolging. In het district waar de vier journalisten werden vermoord, werd wel een zaak gestart, maar die werd onder politieke druk afgeblazen.

Kolonel Reyes
Een van de verdachten is kolonel Mario Reyes Mena. Een waarheidscommissie van de Verenigde Naties concludeerde in 1993 dat Reyes Mena de opdrachtgever was voor de moord. Gert Kuiper, de broer van een van de slachtoffers, deed in 2018 in El Salvador aangifte tegen de kolonel.

Zembla spoorde Reyes Mena dat jaar op in de Verenigde Staten, waar hij nog steeds woont. Het is onduidelijk of hij het Amerikaanse staatsburgerschap heeft. In dat geval kan het lastiger zijn om hem te laten uitleveren aan El Salvador.

Bron: NOS/BM

Bericht delen

Jacobine Geel twintig jaar op tv

Jacobine Geel (Amsterdam, 1963) studeerde theologie aan de Vrije Universiteit en werd in 1997 bekend bij het grote publiek door het winnen van de preekwedstrijd van dagblad Trouw. Ze werd daarna hét gezicht van de IKON en verzorgde ze voor de NOS het commentaar bij kerkelijke vieringen in het leven van het Koninklijk Huis.

In 2002 maakte Jacobine de overstap naar de NCRV, later KRO-NCRV. Ze presenteerde in de loop der jaren diverse programma’s. De rode draad vormden de wekelijkse gesprekken aan haar tafel, eerst onder de titel Schepper & Co en sinds enkele jaren onder haar eigen naam: Jacobine. “Ik ben een theologe uit nieuwsgierigheid: wat drijft mensen ten diepste in wat ze denken en doen, hoe wikken en wegen ze, wat is hun inspiratie, hun troost, wie is hun God – die vragen boeien mij. Ik vind het heel bijzonder dat ik vanuit die nieuwsgierigheid al twintig jaar met mensen in gesprek mag over de vele vaak existentiële thema’s die zich in hun leven en in de samenleving aandienen.”

Jacobine is een duizendpoot. Sinds zes jaar combineert ze haar televisiewerk met het voorzitterschap van GGZ Nederland, en enkele andere bestuurlijke functies. Maar ook schrijft, spreekt en preekt ze nog regelmatig.

Dit najaar zal KRO-NCRV aandacht besteden aan het televisiejubileum van Jacobine Geel op televisie en online. Vanaf 7 september is het programma Jacobine weer elke zaterdagmiddag te zien op NPO 2. Ze praat in het nieuwe seizoen onder andere met mensen uit de Bible Belt naar aanleiding van het verrassend grote succes van de tentoonstelling Bij ons in de Bible Belt, in het museum Catharijneconvent.

Jacobine, vanaf 7 september iedere zaterdag om 17.40 uur bij KRO-NCRV op NPO 2.

Bron: KRO-NCRV/BM

Bericht delen

Brein achter moord op IKON-journalisten opgespoord

In El Salvador woedde tussen 1980 en 1992 een bloedige burgeroorlog tussen een door de VS gesteunde rechtse regering en linkse guerrillagroepen. In maart 1982 was een ploeg van het tv-programma Kenmerk er voor een reportage. Toen de journalisten in guerrillagebied probeerden te komen, werden ze door militairen van het regeringsleger opgewacht en doodgeschoten.

Een waarheidscommissie van de Verenigde Naties concludeerde in 1993 dat Reyes Mena verantwoordelijk was voor de moord en de hinderlaag waarin Koos Koster, Jan Kuiper, Joop Willemsen en Hans ter Laag waren gelokt. Datzelfde jaar werd in El Salvador een amnestiewet aangenomen, waardoor hij in dat land niet kon worden vervolgd.

Zembla spoorde hem op, maar Reyes Mena wilde de reportagemakers niet binnenlaten. “De zaak is al onderzocht, ik ben nooit aangeklaagd. Jullie zijn onderdeel van een communistisch plan om wraak te nemen”, zegt hij in het korte gesprek dat te zien is in de uitzending van maandagavond (NPO 2, 20.55 uur).

De Salvadoraanse amnestiewet die Reyes Mena bescherming bood, is in 2016 opgeheven. Daarmee is vervolging van daders van misdaden tijdens de burgeroorlog mogelijk geworden. Gert Kuiper, de broer van de vermoorde Jan-Kuiper, heeft begin dit jaar in El Salvador aangifte gedaan tegen de kolonel. De Nederlandse ambassadeur in El Salvador ondersteunt die aangifte. Wat ermee is gebeurd, is niet bekend.

Bron: NOS/BM

Bericht delen

Gerja Wolf presenteert Musica Religiosa op NPO Radio 5

Voor Wolf is Musica Religiosa haar eerste klus als radiopresentator. Ze werkt sinds 2012 bij de EO. Eerst op het Klanten Contact Centrum (KCC) en sinds twee jaar voor de radio-afdeling, waar ze aan de slag ging als redacteur voor De Muzikale Fruitmand.

De liefde voor muziek zit de nieuwbakken radiopresentator in het bloed. Wolf studeerde klassieke solozang aan het Conservatorium in Zwolle en was op vele plaatsen te horen als freelance solo- en koorzanger. Zij had een baan als dirigent op de muziekschool, gaf zangles en maakte deel uit van het Magdalene College Choir in Engeland.

Musica Religiosa is een muziekprogramma op NPO Radio 4 en NPO Radio 5. Het programma kent zijn oorsprong bij de IKON en is na de opheffing van de 2.42-omroepen overgenomen door de EO.

Musica Religiosa met Gerja Wolf is elke zaterdag en zondag te horen om 23.00 uur op NPO Radio 5.

Bron: EO/BM

Bericht delen

Na 36 jaar aangifte van moord op vier IKON-journalisten

Persvrijheidsorganisatie Free Press Unlimited, die in El Salvador de journalistiek helpt rond digitale en fysieke veiligheid, meldt dit in een persbericht. Een amnestiewet heeft lange tijd de vermoedelijke daders beschermd, maar die in 2016 is opgeheven. Daarmee is vervolging van daders van misdaden tijdens de burgeroorlog in El Savaldor (1980-1992) mogelijk geworden. In augustus vorig jaar begon een administratief onderzoek naar de viervoudige moord. Nu leidt het tot een officiële aangifte.

“In 1993 bevestigde de Waarheidscommissie van de Verenigde Naties dat het Salvadoraanse leger de vier met opzet heeft doodgeschoten. De moord wordt gezien als het startpunt van straffeloosheid bij het geweld tegen journalisten in de hele regio, die tot op de dag van vandaag voortduurt. Sinds de dood van de vier IKON-journalisten zijn in Midden-Amerika honderden journalisten vermoord. In minder dan 10 procent van de gevallen komt het tot vervolging en berechting van de daders”, aldus de organisatie. Wanneer het strafrechtelijk onderzoek is afgerond en hoeveel mensen worden aangeklaagd, is nog niet te zeggen.

Bron: Free Press Unlimited/BM

Bericht delen