Influencers overtreden regelmatig reclameregels
Grote influencers moeten zich sinds vorig jaar zomer houden aan strengere reclameregels, maar in veel gevallen doen ze dat niet. Dat blijkt uit onderzoek van de NOS en een steekproef van het Commissariaat voor de Media (CvdM). Het CvdM moet handhaven op naleving van deze regels, maar zegt dat er nog geen boetes zijn uitgedeeld.
Gratis reizen, dure beautyproducten of etentjes: veel influencers krijgen het om de haverklap. Bedrijven zetten regelmatig zogeheten content creators in om hun producten onder de aandacht te brengen. Bij deze manier van adverteren moet het wel altijd duidelijk zijn dat er sprake is van reclame.
Voor de grootste influencers gelden sinds juli aangescherpte regels: accounts met meer dan 500.000 volgers op een platform zoals YouTube, Instagram of TikTok, moeten zich inschrijven bij het CvdM. Verder moet bij een betaalde samenwerking zowel in de video als in de beschrijving daaronder expliciet worden vermeld dat er sprake is van reclame.
De adverteerders zijn zelf ook verantwoordelijk: als de regels niet worden gevolgd, wordt dat gezien als misleiding van de consument. De Autoriteit Consument & Markt kan dan een boete aan de sponsorende onderneming opleggen.
Regels niet goed nageleefd
Maar de nieuwe reclameregels worden lang niet altijd nageleefd, blijkt nu. Het CvdM verrichte een steekproef onder influencers die zich bij de organisatie hebben ingeschreven. Van vijftig mensen werden meerdere video’s geanalyseerd, en in ruim de helft werd niet voldaan aan de reclameregels: het was onvoldoende duidelijk dat er reclame gemaakt werd.
Ook ontbreekt vaak transparantie over zelfpromotie, zegt het CvdM: reclame voor eigen producten of bedrijven waarin video-uploaders zelf een aandeel hebben. Uit aanvullend onderzoek van de NOS blijkt dat meer dan de helft van de Nederlandse YouTube-kanalen die onder de strengere regels vallen, zich nog niet heeft ingeschreven bij het CvdM, of dat niet duidelijk vermeldt.
Nog geen boetes uitgedeeld
Het CvdM zegt liever geen boetes uit te delen omdat het de voorkeur geeft aan een gesprek met overtreders. Er zijn ook brieven verstuurd aan influencers die zich nog niet hadden ingeschreven bij het CvdM. Daarin is verteld dat hun een dwangsom kan worden opgelegd als ze zich niet alsnog registreren. De aangeschreven video-uploaders zouden zich daarna alsnog geregistreerd hebben, maar op veel profielen is dit dus nog niet terug te zien.
Volgens Joey Scheufler van de Reclame Code Commissie is de fase van waarschuwen inmiddels wel voorbij. “Het is goed dat die regels er zijn, maar dan moet er wel worden gehandhaafd. Je moet acties ondernemen die indruk maken, zoals het tijdelijk blokkeren van hun accounts of flinke boetes uitdelen.”
Bron: NOS/BM
