Bas Beweert: Met dank aan
Vroeger had je na een televisieprogramma standaard een aftiteling. Leuk voor de familie en collega’s, handig om vrijwilligers en sponsors te bedanken. Zo zal ik Joop en Ria van Leeuwen en Brandweer Aalsmeer nooit vergeten omdat ik die jarenlang op menig aftiteling voorbij zag komen.
De aftiteling was, naast het harde bewijs dat jij had meegewerkt aan het programma, ook een soort van waardering. Vol trots zag ik dan thuis mijn naam voorbij komen: Regie – Bas van Teylingen. Want als iets werd uitgezonden en je stond op de aftiteling, dan was het pas ‘echt’. Uit respect voor de makers blijf ik bijvoorbeeld vaak de hele aftiteling van een film in de bioscoop zitten. Dat zijn de mensen die met elkaar deze film ‘voor mij’ hebben gemaakt.
Tegenwoordig zie je na een tv-programma, film of serie op televisie bijna geen aftiteling meer, omdat die waardevolle tijd gebruikt kan worden voor reclames en promo’s. Is dat een gemis? Welnee, dit is de evolutie van het medialandschap. Ook minutenlange leaders aan het begin van een programma zijn niet meer van deze tijd. Vaak zie je in het begin wel de zogenaamde ‘opening credits’. Subtiel en chique even de hoogsten in rang voorbij laten komen.
Is het dan niet
allemaal ego, je
naam in beeld?
Maar is het dan niet allemaal ego, je naam in beeld? Natuurlijk is dat voor een deel zo, maar als maker is het ook fijn dat de collega’s zien wat jij gemaakt hebt. En zeker met het grote aantal freelancers in de media is het belangrijk dat je zichtbaar bent voor een mogelijke volgende klus.
Toen ik mijn eerste bioscoopfilm maakte als regisseur begon een week voor de opnamen de hoofdrolspeler in kwestie opeens te mauwen: hij wilde ook als regisseur op alle credits, dat was namelijk beter voor zijn imago. De lieve jongen had nog nooit iets van enige betekenis geregisseerd. Ik gaf aan dat hij zich vooral moest richten op zijn acteerwerk aangezien hij in zo’n beetje elke scène zat, maar de drammer moest en zou zijn regiecredit krijgen. En ook nog als eerste op de rol. Met als resultaat dat ik, die de daadwerkelijke regie deed en met het hele idee was gekomen, als tweede regisseur op alle credits stond. Daar heb ik wel even flink buikpijn van gehad en nog steeds kijk ik met gemengde gevoelens naar deze film.
In de mediawereld hoor je ook vaak mensen zeggen: ‘Dat programma heb ik gemaakt’. Zo heeft, als ik het moet geloven, iedereen in de tv-wereld boven de 40 het programma Te Land, Ter Zee en in de Lucht eigenhandig ‘gemaakt’. Nee, een productie maak je altijd met een team, niet in je eentje. Sommige producenten of andere mensen die hoog in de boom zitten, hebben er een handje van om vooral hun eigen naam te laten pronken en te vergeten hoe belangrijk die erkenning is voor de rest van het team.
Dus mijn pleidooi voor het nieuwe jaar: ere wie ere toekomt! Ga zorgvuldig met elkaar om, verplaats je in de ander en besef wat voor impact een ogenschijnlijk simpele ‘credit’ kan hebben voor iemand en zijn/haar (freelance)carrière.
Bas van Teylingen
Senior Creative, regisseur, radiomaker en schrijver
