Juist met Jens: Schaarste als kans
We leven in een tijd waarin schaarste bijna niet meer bestaat. Alles wat je wilt, ligt binnen no-time voor je klaar. Een telefoonhoesje? Morgen op de mat, rechtstreeks uit China. Zin in muziek? Je hebt al streamend toegang tot élke plaat ooit gemaakt. En terwijl je kinderen rondrennen in een indoor speelparadijs, kijk jij live de Eredivisie op je telefoon. Alles is beschikbaar, alles is direct, alles is moeiteloos.
Maar eerlijk, is dat eigenlijk wel goed voor ons? Denk eens terug aan vroeger. Aan die ene cd die je helemaal grijs draaide, dag in, dag uit. Elk nummer kende je uit je hoofd, en sommige liedjes werden je dierbaar. Of die ene videoband met je favoriete film, die je wel 100 keer hebt bekeken omdat er gewoon niks anders was. Die beperkte keuze gaf waarde aan wat je had. En dat mis ik soms.
Neem bijvoorbeeld de mediawereld. Daar is schaarste ook ver te zoeken. Jonge mensen staan in de rij voor banen als presentator, editor of producer. Werkgevers hoeven maar te knippen met hun vingers, en er dient zich alweer een nieuw talent aan. Klinkt ideaal toch? Maar wat doet dat met de waarde die we hechten aan ons team?
Wat doet dat met
de waarde die we
hechten aan ons team?
Sociaal psycholoog Barry Schwartz noemde dit fenomeen The Paradox of Choice. Hoe meer keuzes we hebben, hoe minder tevreden we zijn met wat we al hebben. Waarom zou je moeite steken in je huidige medewerkers als altijd nieuwe kandidaten klaarstaan? En daar wringt het. Want die schijnbare overvloed is aan het veranderen. Steeds vaker hoor je: “We kunnen geen mensen vinden.” Functies blijven maandenlang openstaan, zelfs de flexibele schil begint heel erg dun te worden. En toch behandelen we onze teams nog steeds alsof ze makkelijk vervangbaar zijn.
Wat als we het omdraaien? Wat als je bewuster omgaat met je team? Mensen hebben van nature behoefte aan autonomie, dus zelf beslissingen nemen. Ze willen hun competenties laten zien of ontwikkelen, en zich onderdeel voelen van een team. Vertrouwen speelt daarin een cruciale rol. Wanneer je in deze onderdelen investeert, verander je niet alleen de dynamiek, maar ook de resultaten.
Medewerkers gaan initiatief tonen en vragen niet continu om sturing. Ze willen onderdeel van je organisatie blijven, waardoor je hun kennis in huis houdt. En er ontstaat een cultuur waarin ideeën vanzelf opborrelen, juist omdat er vertrouwen is.
Als leidinggevende ben je dan niet meer bezig met micro-managen, maar kun je je eindelijk focussen op het grotere plaatje: strategisch plannen maken en écht richting geven. Mensen zijn geen wegwerpartikel. Als we dat beter begrijpen, wordt schaarste ineens een kans. Want als je echt in je team investeert, hoef je nooit meer bang te zijn voor tekorten. Alles wat je nodig hebt, zit al in je team.
Je hoeft het alleen maar te zien. Misschien is schaarste zo gek nog niet.
Jens Timmermans
Jens Timmermans werkte aan de creatieve, technische en zakelijke kant van de radio. Met ingang van 1 januari 2025 zal Jens de verantwoordelijkheid voor alle broadcast gerelateerde commerciële activiteiten van Cellnex – Broadcast Partners op zich nemen.
