London Calling: Financieel goochelen
De afgelopen jaren kon het geld niet op in de mediawereld. De advertentiemarkten draaiden na de coronacrisis op volle toeren, publieke omroepbijdragen bleven over het algemeen onaangetast en de marketingmachines van de nieuwe videostreamingplatforms maakten overuren. De investeringen in content waren niet bij te houden, er was onvoldoende personeel om alle producties te realiseren, de bomen groeiden tot in de hemel.
Hoe anders is dit nu. Marktleider Netflix schroefde bijvoorbeeld de content-investeringen met een derde terug. De advertentiemarkten kwamen ook onder druk te staan, met name in Duitsland. Tenslotte ging de politiek zich weer bemoeien met de omroepbijdragen: in Nederland werd het budget van de publieke omroep met € 150 miljoen gekort en ook in andere landen wordt pas op de plaats gemaakt.
Het is dan ook niet verbazingwekkend dat alle mediaorganisaties op de kleintjes zijn gaan letten. Sommigen gaan zelfs over tot draconische bezuinigingen. Een goed voorbeeld is Warner Bros. Discovery, waar het ene na het andere initiatief wordt aangekondigd om miljarden aan bezuinigingen te realiseren. Oorzaak is de enorme schuldenberg die het bedrijf met zich meetorst.
Dat het zo openlijk
wordt gedaan, is
echter wel bijzonder
Het moet gezegd dat dit beleid wel zijn vruchten afwerpt: de schulden zijn met een derde afgebouwd in een periode van 3 jaar. Een enorme prestatie. Dat daarbij financieel gegoocheld wordt, leidt niet tot verbazing. Dat het zo openlijk wordt gedaan, is echter wel bijzonder. Een voorbeeld: een film als Batgirl, die al in postproductie was, werd geheel afgeschreven. De kosten werden ‘below the line’ genomen, hetgeen betekende dat de kosten niet in de winstcijfers terechtkwamen. De reden: de serie werd gezien als ‘non core business’. Dit soort gegoochel wordt door meer mediabedrijven overgenomen.
Interessant is ook hoe het gaat met de bekostiging van publieke omroepen. In Nederland werd onder leiding van de destijds almachtige Harry Kramer de omroepbijdrage rondom de millenniumwisseling gefiscaliseerd. Men vond dat de omroepbijdrage uit de tijd was, schafte deze af en financierde de publieke omroep daarna uit de algemene middelen. Het nadeel voor de publieke omroep was aanzienlijk: de politiek kon zich nu direct gaan bemoeien met de financiering ervan. Het gevolg is wel bekend: de publieke omroep wordt de laatste jaren met aanzienlijke bezuinigingen geconfronteerd.
In het Verenigd Koninkrijk werkt men nog steeds met het oude systeem van kijk- en luistergeld. Iedereen die een tv-toestel heeft, moet jaarlijks £ 169,50 betalen. Veel Britten vragen zich af waarom in deze tijden van videodiensten waar men direct voor afrekent ook deze verplichte bijdrage nog moet worden voldaan. Saillant trouwens dat het een wetsovertreding is als men het kijk- en luistergeld niet betaalt.
Geen wonder dat de creatieve financiële denkers aan zet zijn. Benieuwd wat eruit gaat komen: zelfs een belasting van breedbandconnectiviteit wordt overwogen. Een systeem dat men in Spanje recent ontmantelde. Financieel goochelen wordt, zowel in het publieke als commerciële mediadomein, zo de normaalste zaak van de wereld…
Oege Boonstra
Oege Boonstra is internationaal media consultant en founding partner van management adviesbureau 3Rivers