London Calling: Loden last
De grote aanval van de superrijke Silicon Valley bedrijven op de traditionele mediaorganisaties neemt epische vormen aan. Apple+ is de laatste toevoeging aan alle initiatieven uit de fameuze vallei bij San Francisco: voor het bedrijf uit Cupertino is deze investering wel van enige strategische aard, maar op het balanstotaal van de onderneming een peulenschil.
Het antwoord van de traditionele media-industrie – waar ik voor de duidelijkheid ook van oorsprong distributiebedrijven als Comcast toe reken – is schaalvergroting. De deals in de afgelopen maanden waren van een ongekende omvang: Disney nam FOX over, AT&T kocht Time Warner, Comcast acquireerde een aantal jaren terug Universal en recentelijk Sky.
Meerdere deals zijn nog steeds in de maak, Mediaset is bijvoorbeeld bezig een aanzienlijk belang op te bouwen in ProSiebenSat1. Het resultaat van dit alles? De schulden van de acquirerende ondernemingen groeit naar alarmerende niveaus. De SEC in de VS publiceerde halverwege dit jaar de schuldenlast. Sony en Viacom houden zich nog afzijdig van grote transacties en kennen te hanteren schuldposities (respectievelijk 5,2 en 9 miljard dollar). Maar andere partijen bouwen gigantische schulden op: Disney 57 miljard, Comcast 101 miljard en koploper is AT&T, met 170 miljard dollar!
Hollywood neemt
behoorlijk risico
Nu is geld op dit moment onvoorstelbaar goedkoop, dus is nu hét moment voor dit soort transacties. Veelal liggen deze schuldposities nog binnen de daarvoor geldende grenzen. Deze worden meestal gecalculeerd als de ratio tussen de schuldpositie (minus cash) tegenover de winstgevendheid van de organisatie (meestal weergegeven als het EBITDA-cijfer). In vrijwel alle gevallen blijft dit cijfer bij deze bedrijven onder de 4. Maar als de tijden veranderen, de rente omhoog gaat en tijdens een recessie de winsten krimpen, is Leiden direct in last. Kortom, Hollywood neemt behoorlijk risico.
Een goed voorbeeld van wat schulden met een bedrijf kunnen doen, is Endemol. Voor en na de fusie met Shine werd het bedrijf volgepropt met schulden door haar eigenaren. De schuldpositie bedroeg ongeveer 1,8 miljard dollar, wat een ratio van ongeveer 10 opleverde. Een bedrijf kan de rente op dit soort schulden eenvoudigweg niet meer betalen. Het resultaat van een dergelijke situatie is dat bedrijven in deze omstandigheden onvoldoende kunnen investeren om te groeien en de positie uit te bouwen. Banijay neemt nu de schulden van EndemolShine over en gaat, als het niet uitkijkt, ook een (te) groot risico nemen.
Die risico’s kunnen alleen worden verantwoord als de overnemende partij een heldere strategie heeft en die strak uitvoert. Disney lijkt dat wel voor elkaar te hebben: het bedrijf gaat direct de consument bedienen (waarmee het al ervaring heeft via de themaparken) met haar reeks van VOD-merken. De lancering van Disney+ was ondanks de nodige schoonheidsfoutjes succesvol en ook ESPN (het sportmerk van Disney) lijkt het goed te doen. Het bedrijf wordt bijzonder strak geleid en zal het ondanks de grote risico’s wel gaan redden.
Maar in veel andere gevallen ligt de nadruk alleen op de transactie en vergeet de top van de organisatie de uitvoering. De les van de praktijk is dat veel overnames helemaal niet zo succesvol zijn en op een mislukking uitlopen. Meestal ligt dat gewoon aan de executie: management is een ambacht en daar ontbreekt het in de media soms aan.
Een helder plan van aanpak formuleren en dan uitvoeren is helemaal niet sexy en wordt vaak vergeten. In die gevallen wordt een schuldenberg werkelijk een probleem!
Oege Boonstra