Taco Tackelt: Normaal definiëren
Januari, moedig voorwaarts. Vraag is: hoe gaan we voorwaarts? Het zou denk ik het beste zijn als iedereen gewoon een beetje ‘normaal’ doet. Normaal was ooit zoiets als gangbaar, gebruikelijk én voor iedereen acceptabel.
In Amsterdam is het ‘normaal’ dat je door het rode licht fietst. Als je stopt voor ‘rood’ word je regelmatig geïrriteerd geschampt door een door rood rijdende fietser. Alsof je in de weg staat. Als je dan “doe eens normaal” roept, is de in reactie daarop opgestoken middelvinger inmiddels ‘normaal’ gedrag.
Relativering van gedrag gebeurt veelal op drie manieren:
1) Met een verwijzing naar eigen kwaliteit: “Ik kijk goed uit”, “Ik kan dat prima scheiden” of “Ik ben een professional”.
2) Met verwijzing naar derden: “Iedereen doet het”, “Jij bent ook niet heilig” of “Zo werken dingen nu eenmaal”
3) De ontkenning gevolgd door sarcastisch compliment: “Ik zie echt het probleem niet, jij bent kennelijk veel slimmer dan ik.”
Je hoeft helemaal niet slim te zijn om te weten wat normaal is. Normaal is gedefinieerd in het sociaal maatschappelijk verkeer en geborgd in het instinct van elk mens. Van ‘hoog tot laag’, waar je ook werkt, wat je ook doet.
Je hoeft helemaal
niet slim te zijn
om te weten
wat normaal is
Als je minister-president bent, kun je geen relevant bestuurlijk berichtenverkeer wissen omdat je een ouderwetse telefoon hebt. Als parlementariër meld je bijverdiensten. Een jurylid of bandleider van een talentenjacht houdt gepaste afstand tot kandidaten. Al was het maar om je werkgever niet in verlegenheid te brengen.
Als hoge ambtenaar op een ministerie meld je een intieme relatie met een omroepbestuurder. Zeker als er een ‘klokkenluiderdossier’ op je bureau terechtkomt dat jullie beider verantwoordelijkheden raakt. Je wilt geen verkeerde schijn wekken.
Als zaakwaarnemer van een ‘Balkenendenorm-presentator’ kun je zijn inzet niet in een ‘privémail’ koppelen aan een afnamegarantie bij zijn productiehuis. Het verweer ‘de deal is er niet gekomen’, is niet normaal maar gênant.
Als omroepbestuurder op non-actief maak je niet van publiek geld nog even een congresreisje naar London. Zeker niet als je al niet van onbesproken gedrag bent. De hoofdredactie van een sportprogramma kan niet schrikken van feiten waarvan men al vijftien jaar van op de hoogte is. Steeds vaker hoor je dat gedrag ‘naar buiten komt’ omdat wat geaccepteerd is, is veranderd. Of men slachtoffer is van een ‘woke-golf waarin normaal opnieuw is gedefinieerd’. Dat is echt onzin.
Als u zich in gedragingen hierboven herkent, heeft u geprofiteerd van het feit dat men u uw gang liet gaan in het belang van iets anders. Winst, kijkcijfers, politiek, carrières, vul maar in. Niet omdat het eerder ‘normaal’ was. Dat hebben mensen elkaar alleen maar wijsgemaakt.
Iedereen heeft zijn eigen verantwoordelijkheid en zij die werken in publieke functies hebben net iets meer verantwoordelijkheid. Omdat hun gedrag allerhande populistische ophitsers in de kaart speelt die het collectief maatschappelijk vertrouwen ondermijnen. Maak er een mooi jaar van en doe *@#$%^&! gewoon een beetje normaal.
Taco Jelgersma
