Taco Tackelt: Stemmen
Elke lid van de Tweede Kamer vertegenwoordigt de mening van 17,3 miljoen gedeeld door 150 mensen. De volksvertegenwoordigers zijn door ons gekozen nadat wij ons allemaal grondig hebben verdiept in de 37 verkiezingsprogramma’s van de partijen waarop gestemd kon worden. Elke Nederlander brengt één stem uit op de partij waarmee hij of zij het 100% eens is.
De PVV kreeg 17 zetels. Dat betekent dat 1.960.667 mensen vinden dat ‘De publieke omroep als vehikel voor het multiculturalisme in zijn geheel moet worden afgeschaft’. Dit als vermeld in het PVV-verkiezingsprogramma.
De werkelijkheid is anders. Er zijn maar 10,4 miljoen geldige stemmen uitgebracht. De kiesdeler, het aantal stemmen per zetel, was 69.485. Op een verdwaalde journalist na heeft niemand alle 37 programma’s gelezen. Gelukkig is er hulp van de Stemwijzer. Ruim de helft van de kiezers raadpleegt die wel eens. Een groot aantal van hen geeft bij een onverwachte uitkomst aan te denken dat dit komt door een fout in de Stemwijzer.
Op de PVV stemden ‘maar’ 1,1 miljoen mensen en als je daar over de duim wat demografische data en kijkonderzoek op los laat, ontdek je dat de helft van hen 54 minuten per dag kijkt naar de publieke omroep die de door hen gekozen Kamerleden willen afschaffen.
Een kabinet gebouwd op 76 Kamerzetels heeft dus maar steun van ruim 5 miljoen mensen. De stelling dat bij democratie de minderheid krijgt wat de meerderheid wil, is onzin. De meerderheid krijgt wat een niet goed geïnformeerde inconsequente minderheid wil.
Stemmen is het
basisinstrument
van democratie,
maar heeft
een weeffout
Bent u er nog? Als je er te lang over nadenkt, word je gekker dan Johan Vlemmix van de Feestpartij. Die kreeg overigens 3744 stemmen. Godzijdank te weinig voor een zetel.
‘Stemmen’ leidt niet alleen in de politiek tot discussie. De winnaar van de NS Publieksprijs ligt elk jaar onder vuur. Te commercieel. Toen Voetbal International de Televizier-Ring won, implodeerde zelfbenoemd televisiegeweten Bert van der Veer bijna van frustratie.
Stemmen is het basisinstrument van democratie, maar heeft een weeffout. De assumptie dat ‘de stemmer’ geschikt is om te stemmen. De homo universalis die kundig is op het gebied van onder meer politiek, boeken en televisieprogramma’s bestaat niet. ‘Experts’ bedenken daarom trucjes om stemmingen te beïnvloeden. Mensen mogen stemmen, maar de uitslag moet uiteindelijk wel een beetje wenselijk zijn.
Bij het Eurovisie Songfestival zijn er bijvoorbeeld meer potten waaruit lootjes getrokken worden om plaatsing in de halve finales te bepalen. Uitzondering zijn de zogenaamde Big Five-landen. Die loten niet. De combinatie van vakjury en televoting maakt de blackbox tenslotte compleet. Er is een upside. ‘Stemmingen’, ‘uitslagen’ en ‘de trucjes’ zijn de basis voor legendarische televisie. De discussie tussen Bert van der Veer en de mannen van VI over het stemprincipe bij de Televizier-Ring heeft 1,1 miljoen YouTube-views en wie herinnert zich niet de nacht van Wiegel?
De kans dat het beste liedje het Eurovisie Songfestival wint, is 0. De kans op discussie over de uitslag is 100%. Alleen al uit dat oogpunt wordt het fantastische televisie.
Taco Jelgersma
