Jesse Beentjes, Projectleider Pilot Professionalisering Lokale Omroepen bij het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek
Jesse Beentjes is medeverantwoordelijk voor het rapport ‘Lokale Omroepen Op Stoom’, dat 19 april verscheen. Daarin wordt verslag gedaan van ervaringen en inzichten, die zijn opgedaan tijdens de pilot ‘Professionalisering Lokale Publieke Mediadiensten’, op 26 redacties die journalistieke professionals aan hun redactie hebben toegevoegd.
De pilot vond grotendeels plaats tijdens een pandemie. Kun je wel bruikbare conclusies verbinden aan ervaringen, die tijdens zo’n ongewone periode worden opgedaan?
“Bij de start van de pilot was al duidelijk dat verschillen tussen lokale omroepen die aan de pilot zouden gaan meedoen, groot waren. Bovendien hadden al die lokale omroepen last van dezelfde pandemie. Organisaties als de NLPO en Raad voor Cultuur hadden ook omstandigheden bij veel lokale omroepen al bestempeld als ‘weinig duurzaam’. Bovendien waren we ook niet ongevoelig voor het idee dat lokale journalistiek tijdens de pandemie ook extra informatie zou kunnen opleveren over de crisisbestendigheid en het draagvlak. Kortom: Er is over nagedacht en we denken dat er heel veel nuttige inzichten en ervaringen zijn opgedaan die tot heldere aanbevelingen hebben geleid.”
Jullie pleiten in dit rapport voor een ‘journalistieke rompredactie’ bij de lokale omroep, die uit minimaal 3 fte’s bestaat. Hoe komen jullie tot die aanbeveling?
“Wij volgden alles wat er gebeurde bij 26 omroepen, die in totaal 60 journalistieke professionals in dienst hadden genomen. Wat we zagen was dat omroepen die van nul naar twee professionals gingen wel meer berichten gingen maken, maar dat na enkele maanden dat niet vol meer konden houden. De bezetting liet het simpelweg niet toe. Die redacties lieten ons ook weten: eigenlijk is dit te weinig. Redacties die 3fte’s journalistiek in huis hadden bleken dat wel te kunnen en bovendien zagen we dat die redacties meer divers nieuws brachten.”
Jullie nemen een eerder advies van de Raad voor Cultuur en de Raad voor het Openbaar Bestuur over om voor bekostiging van de lokale omroep 2 euro per inwoner (is nu 1,15-1,30 euro per huishouden) beschikbaar te maken. Doen jullie daarmee ook meteen een uitspraak over ‘de streekomroep’ of over de gewenste grootte van een lokale omroep? Want voor bekostiging van 3 fte’s zou je – bij een bedrag van 2 euro per persoon – zo’n 75.000 inwoners moeten bedienen?
“Nee, hoor. We hebben geen uitspraak willen doen over de ‘juiste’ wijze waarop je zo’n basisredactie organiseert en financiert. Er zijn in de praktijk verschillende wegen die naar Rome leiden dus daar kunnen omroepen zelf mee aan de slag gaan. Wel willen we laten zien dat op grond van ervaringen binnen de pilot zo’n ‘journalistieke rompredactie’ een minimale voorwaarde blijkt, voor een omgeving waarin professionele journalistiek bedreven kan worden.”
Heb je tijdens de pilot nog ervaringen of inzichten opgedaan, die je niet verwacht had? Of die je zijn tegengevallen?
“Wat ik toch wel tegen vond vallen is de manier waarop sommige lokale omroepen naar elkaar kijken. Zijn soms wel koninkrijkjes die elkaar het licht in de ogen niet gunnen. Waarom zou je dat doen als je elkaar sterker kunt maken? Wat ik interessant vind om de komende maanden verder te volgen is om te zien hoe professionals en vrijwilligers binnen dezelfde omroep goed samen kunnen werken. Daar lijkt toch meer mogelijk dan je op het eerste gezicht zou denken.”
De pilot duurt nog tot 1 december 2021. Nu de rapportage en de aanbevelingen er zijn, wat hoop je de komende maanden nog te ontdekken?
“Waar ik op uit zou willen komen is een soort praktische ‘toolkit’ voor lokale omroepen, gebaseerd op ervaringen uit deze pilot’, die helpt om professionalisering bij je lokale omroep verder vorm te geven. Een doelgericht verhaal dat laat zien welke stappen je kunt zetten.”
Bron: BM
