NTR Focus Special 2024: Het dode meer
Het team van productiehuis Playback Images dook voor de NTR Focus Special van 2024 letterlijk in het zuurstofloosheidvraagstuk van het Grevelingenmeer. Sinds de bouw van de Deltawerken is het Grevelingenmeer afgesloten van de Noordzee.
Hierdoor is er geen getij meer op het meer waardoor het water stilstaat. Op de diepe delen ontstaat daarom door een gebrek aan zuurstof een zogenoemde dode laag. Het team van Playback Images onderzoekt dit samen met marinebioloog en onderwaterfilmer Hilmar Derksen, die met een duikinstructeur als vader, al zijn hele leven in het Grevelingenmeer duikt. Dat is zaterdag 8 juni om 22.10 uur te zien bij de NTR op NPO 2.
Hij zag de laatste jaren dat de dode laag zich steeds meer uitbreidt naar de ondiepere delen van het meer. Hilmar maakt zich dan ook zorgen en gaat in de NTR Focus Special op onderzoek naar mogelijke oplossingen om de waterkwaliteit gezonder te maken. Door verschillende belangen van bijvoorbeeld de lokale visserij, omwonende boeren en het feit dat het om een Natura 2000 gebied gaat, is er nogal wat discussie over wat de beste oplossing zou kunnen zijn: het getij terugbrengen, het hele meer zoet maken, of, nu ook de zeespiegel stijgt, is er zelfs sprake van een denkrichting waarbij er een kunstmatig meer voor de kust van Zeeland zou komen te liggen.
Maar elke oplossing brengt weer nieuwe problemen met zich mee. Wat vinden al die partijen en hoe kijkt de wetenschap hiernaar? Hilmar Derksen: “Als je eenmaal onder water bent, zijn je vaardigheden als duiker essentieel. Je moet continu letten op stroming, diepte en natuurlijk de luchtvoorraad. Die is beperkt. Het filmen van de natuur vereist enorm veel geduld en dat is onder water dus nóg lastiger. Met zware camera’s, lampen en rigs moet ik soms 5-6 duiken maken voor het juiste plaatje. Maar het geeft dan ook wel extra voldoening als je iets bijzonders filmt.”
De shoot met zowel een bovenwater crew als onderwater crew met second unit camera’s en safety duikers was zowel logistiek als weer technisch soms best een uitdaging, vertelt regisseur Jelmar Hoekstra van Playback Images. “Omdat we soms scenes tegelijkertijd zowel boven als onderwater moesten draaien, en het nog best kan spoken op het Grevelingenmeer, maakte dat we als crew goed op elkaar ingespeeld waren en snel moesten schakelen als bijvoorbeeld het weer bovenwater omsloeg. We hadden voor de diepere duiken soms ook decompressietijd nodig voor de crew die van de bodem kwam dus dan betekende dit voor de bovenwater crew schuilen in de rib en zorgen dat onze equipment droog bleef.”
Credits NTR Focus Special 2024: Het dode meer
Productiebedrijf: Playback Images
Regie en montage: Jelmar Hoekstra
Producer: Bas Bakker
Camera: Marijn Zurburg
Audio: Bart de Wit
Onderwater camera: Hilmar Derksen
Safety divers: Lex van Lith, Marco Derksen
Colorist: Martijn de Haas
Audio mixage: Konstatin Johannes (The Sound Republic)
Voice-over: Petra Grijzen
Eindredactie NTR: Robert van Tellingen
Datum eerste uitzending: 8 juni, 22.10 uur, NPO 2
Bron: NTR/BM
