Even iets anders

Het doel van mijn bezoek: het vierluik Gidsland van het gezelschap mugmetdegoudentand. Onder regie van mijn zus Lineke. Sterk spel, volgens de critici, met een hoog tempo, flitsende dialogen, scènes die elkaar razendsnel opvolgen en een vindingrijke regie. Ik was er op uitnodiging van mijn vriendin Sabine die met haar werk een uitje had.

Ik zal niet te veel verklappen van het plot, want liever raad ik u aan om het zelf te gaan zien. Als je gaat, zie je een uitvergroot Nederland.  Een land in verwarring. Heen en weer schietend tussen brallerige zelfverzekerdheid en onnodige onzekerheid. Met een centrale rol voor tv als podium voor Nederland, voor het gesprek over wie we zijn en wie we denken te zijn.

Met hilarisch herkenbare en pijnlijk confronterende situaties. En het gepolder waarmee we het onverzoenlijke hier proberen te verzoenen, met bezweringen die de weerbarstige werkelijkheid moeten temmen. In verschillende scènes schiet het stuk in rap tempo van een moeizame formatie door een paar honderd vluchtelingen, in een talkshow uitvergroot door de media, een wanhopige Groningse vrouw die door de karige hulp die ze krijgt in haar standpunt over buitenlanders verhardt.

Toneel als spiegel van de ziel dus. Als spiegel van ons land. Ontregelend en helemaal verzonnen, en toch waarder dan waar. Een zachte waarde, moeilijk te beprijzen, maar o zo waardevol. Je kan een woord als ‘verbindend’ makkelijk bespotten, wegzetten als linksig. Maar hebben we dan liever een land waarin mensen als vijanden tegenover elkaar staan?

Lijkt mij van niet. De zachte waarden zijn het beschermen waard. En dat gaat niet alleen over harde economische cijfers, maar over wat onze samenleving prettig en leefbaar maakt. Ook als het om de NPO gaat, het grootste podium van en voor Nederland.

Shula Rijxman
Voorzitter Raad van bestuur NPO