In gesprek met de paus

Jezuïet en internetpastor Nikolaas Sintobin glundert van oor tot oor als hij over zijn ontmoeting met paus Franciscus vertelt. Die vond eind september in Brussel plaats temidden van 130 Nederlandse en Belgische jezuïetenbroeders, de orde waartoe ook de paus zelf behoort. In deze column -het Vaticaan heeft zojuist haar embargo op quotes van de paus uit deze bijeenkomst opgeheven- deel ik míjn bijzondere ontmoeting met oud-collega Nikolaas. Hij was eerder geestelijk begeleider in NPO 3-serie Op Zoek Naar God.

Als ik onderweg naar Amsterdam haastig de trein voor mijn huis in spring, valt mijn oog op een man aan de overkant van het gangpad. Het is Nikolaas, de ignatiaanse pastor met wie ik in 2012 samen aan EO-serie Op Zoek Naar God werkte. Raven van Dorst, Lieke van Lexmond, Kim Feenstra, Christina Curry en Sanne Vogel hadden het lef zich op basis van een idee van producent Jacco Doornbos een week lang in het klooster te laten opsluiten. In complete stilte, om zo hun leven in alle rauwheid aan zich voorbij te zien en vooral vóelen trekken. Met als doel om zo de stem van God te leren (her)kennen.

In no time hebben Nikolaas en ik elkaar in de coupe gevonden. Nikolaas Sintobin: “Jij zei mij toen ‘Deze serie gaat jouw leven veranderen’ en dat is gebeurd. Omdat Op Zoek Naar God mij heeft doen ontdekken dat stoutmoedigheid, creativiteit, dingen doen die nog nooit gedaan zijn niet alleen mógelijk is, maar ook wenselijk in deze cultuur. Sinds Op Zoek Naar God schrijf ik veel meer met de woorden van deze tijd. Het ignatiaanse jargon laat ik helemaal weg, zodat ik in woorden van nu hetzelfde kan vertellen.”

Sindsdien heeft deze ignatiaanse pastor naast zijn YouTube-, Instagram-, Facebook- (5000+) en Twitter-activiteit vol commercials, reels en korte tekenfilms nogal wat spirituele boeken geschreven. Sintobin heeft er inmiddels een website voor. Eind vorig jaar won hij met Levenslessen nog de Publieksprijs voor het beste spirituele boek. Eenvoudig onderscheidend en intuïtief voor een sterk gedigitaliseerde doelgroep over geloof (s spiritualiteit) schrijven: Sintobin heeft er met succes zijn dagelijkse werk van gemaakt.

De start van EO’s Op Zoek Naar God had nogal wat voeten in de aarde, zo vertelt Sintobin in de voortdenderende trein: “De geestelijke oefeningen die we daar deden, dat is het fijnste van het fijnste. Totale privacy, volledige zwijgplicht voor de begeleider, maximaal persoonlijk. En dát ineens gaan doen voor de camera en met heel sympathieke, niet bepaald wereldvreemde jongedames? Hoe kóm je erbij? Dat kan toch niet, dat is spiritueel exhibitionisme en voyeurisme! De Franse Jezuïeten waren in alle staten. En toch deden we het. Als je op zoek wilt gaan naar de grenzen en risico’s wil nemen, dan deden we dat daar.”

“Na paus Franciscus’ ‘Er is geen vaste grens’ zei hij vorige week tegen me: ‘Die grens kan je enkel maar vinden door te onderscheiden. En men onderscheidt door te bidden.’ Niet ‘Dit moet, dat mag niet.’ Nee, ‘Er zijn geen vaste grenzen.’ Het is een heel bijzondere man waarover gezegd wordt dat hij heel onvoorspelbaar is. En dat is volgens mij ook zo. Als je uitgaat van de onderscheiding van de geesten, wat de kern is van de ignatiaanse spiritualiteit, dan betekent dit dat je gaat luisteren naar de Geest. De geest valt niet in te blikken. God’s Geest is onvoorspelbaar. En dan kan je -net als de vrouwen uit Op Zoek Naar God– inderdaad uitkomen bij zaken die je van tevoren niet had gepland.”

Mijn Amsterdamse eindstation komt in zicht. Nikolaas en ik nemen vluchtig afscheid. Tijd om telefoonnummers uit te wisselen is er niet, maar sommige mensen registreer je voor het leven. Nikolaas was daar al een van, zo blijkt als ik even later mijn telefoon open.

Ellen Danhof
Content consultant & board advisor Frankly Ellen