NPO talkshows zijn zerp!

In een setting waarin oortjes en autocue een hoofdrol spelen is van enige sprankeling of onverwachte spannende wendingen geen sprake. Rond de tafel altijd personages met dezelfde mening die keurig antwoord geven op de al dan niet vooraf gedeelde vragen van de mens in kwestie die presenteert.

Door het archaïsche publieke omroepbestel zijn al die talkshows ook nog eens gekleurd door de afzender ervan. Aan benoemen, oorzaak en gevolg brandt geen enkele redactie of host zich. Maar ter herinnering. In de praktijk wordt een mens gebeten door een dolle hond en niet door een viervoeter met een ochtendhumeur. Een tafel leeg maken voor een gast die journalistiek niets te melden heeft? Geen probleem, gebeurt gewoon. Terwijl talkshows alleen gedijen bij een ijzersterk onveranderlijk format. De NPO vindt het allemaal best want omroepen zijn inhoudelijk onafhankelijk in hun keuzes.

Dan over de cameravoering, vroeger wel regie genoemd. Bij de talkshows van de publieke omroep geldt al jaren de regel ‘wie spreekt is in beeld’. De ultieme vorm van ‘redactietelevisie’. Elke vorm van visuele beeldvoering om een verhaal te ondersteunen, te versterken of te breken? Verboden, want is geen Journalistiek! Met de hoofdletter J die elke discussie over dit onderwerp onmogelijk maakt. Én te pas en te onpas als legitimatie wordt gebruikt om niets ten goede te veranderen. Kom op zeg, niet van dat benauwde…

Ik ben als multicam-regisseur betrokken bij verschillende AI-projecten die een stapje verder gaan dan het door eindredacteuren gewenste uitdraaien. Dit komt eraan en wel heel snel. Met gezichtsherkenning, de stem met alle intonaties die daar bij horen bouw je een profiel van de gast. De camera’s ‘zien en voelen’ wat de gast aan tafel beoogt. Een reactie, een interruptie of toch maar zwijgen. Afhankelijk van wat je invoert als modus/emotie om het beeld te wisselen krijg je een uitzending die de kijker bij de lurven pakt. Een aanvulling op het (jonge) kijkersgedrag wat alleen de norm kent van de visual impact bij alle grote internationale content aanbieders.

PS
Zijn de commerciëlen ook zerp? Veel minder al geldt ook bij hen het adagium ‘wie spreekt is in beeld’. De samenstelling van hun tafelgasten zorgt altijd voor lucht. Niets mis mee, er moet reclame verkocht worden. Vandaag Inside is eigenlijk geen talkshow in het bovengenoemde genre. Een programma in de buitencategorie. Lekker geschakeld en niet om de brij heen draaien. Zou in het Angelsaksische taalgebied een verdiende monster hit zijn. Op internet zijn trouwens zat voorbeelden van grote internationale talkshows waar regie verantwoordelijk is voor ‘call the shots’. Met een ‘autocue en een oortje’ kom je er namelijk niet.

Ruud van Gessel

Ruud van Gessel heeft een lange staat van dienst als regisseur en producent. Met een achtergrond als cultuurhistoricus regisseert en schrijft hij wat de mens in deze wereld beweegt. Zijn romans worden uitgebracht door Uitgeverij De Kring in Amsterdam.