Spindoctor, kom even bij me liggen

Dit is waar het 8 uur Journaal gemaakt wordt, goed voor dagelijks gemiddeld bijna drie miljoen kijkers. Want ondanks dat het sentiment in het land soms anders doet vermoeden, is de NOS toch nog steeds een instituut als het gaat om nieuws. Nog wel.
Want dat het publiek met steeds minder vertrouwen naar ‘de media’ kijkt, is een zorgelijke ontwikkeling. In Nederland kun je er gelukkig nog steeds van uit gaan, dat als een gerenommeerd medium iets schrijft, het ook waar is. Een zeer zeldzame uitzondering daargelaten. Dat vertrouwen is belangrijk, want voor een goed functionerende democratie is het essentieel dat we weten wat de waarheid is en op basis van die feiten een dialoog met elkaar aan kunnen gaan. En dat politici niet ongestraft leugen op leugen op leugen kunnen stapelen.

Woest
Daarom was ik dit voorjaar woest toen een wethouder van een middelgrote plaats, tijdens een raadsvergadering nog wel, ineens het waarheidsgehalte van onze berichtgeving in twijfel trok. Samen met collega Gerwin Peelen had ik aangetoond dat de lokale biomassacentrale gebruik maakte van hout zonder duurzaamheidscertificaten. En dat terwijl 20.000 huishoudens die hier hun huis mee verwarmden, dachten dat ze milieubewust bezig waren. De gemeenteraad was daarom met de wethouder in debat gegaan. Want dit kon de gemeente toch niet zomaar laten passeren? Maar dat deed de wethouder dus wel.

Waarom de wethouder publiekelijk aan onze berichtgeving twijfelde? Hij had het bedrijf in kwestie gesproken en dat had hem verzekerd dat er niets aan de hand was. Dat was het. Meer was niet voor nodig om deze wethouder te overtuigen van ons ongelijk. Terwijl wij bewijs hadden dat het verhaal van het energiebedrijf niet klopte. Vorige week toonde een onafhankelijk onderzoeksbureau ons gelijk aan en moest ook de biomassacentrale in kwestie toegeven dat ze niet de waarheid spraken. En ging de wethouder door het stof? Nee. Hij was wel teleurgesteld dat het bedrijf tegen hem had gelogen.

Maandag werd duidelijk dat dit voor de wethouder nog een staartje zal krijgen. Want de Edese gemeenteraad laat hem er voorlopig niet zomaar mee wegkomen. Op initiatief van de lokale D66-fractie komt er een spoeddebat waarin de wethouder mag gaan uitleggen waarom hij meer vertrouwen had in de spindoctor van een commercieel bedrijf dan twee journalisten van een publieke omroep die gedegen onderzoek doen. En zo is mijn vertrouwen in het democratisch proces weer een beetje hersteld.

Just Vervaart
Datajournalist Omroep Gelderland en Bureau Regio