RPO – Eigen in de regio
Mijn week begint bij de Regionale Publieke Omroep, de RPO, gevestigd in het Mediacentrum op het Media Park. De RPO is een fascinerend fenomeen: net als de NPO het koepelorgaan van publieke omroepen, in dit geval op regionaal niveau, maar wel één die daar op een heel eigen wijze invulling aan geeft.
Eeuwenlang was Nederland een federatie van zelfstandige gewesten, de inrichting van ons land is er nog steeds op gebaseerd. En ook in de media heeft de kracht van de regio zich altijd doen gelden. Per provincie wordt één regionale publieke omroep voor de duur van vijf jaar door het Commissariaat aangewezen, alleen in Zuid-Holland zijn historisch twee regionale publieke omroepen ontstaan waardoor het totaal op dertien regionale omroepen uitkomt.
Deze dertien omroepen brengen de regio waarin zij werken samen met hun publiek en vestigen onze blik daarmee op de omgeving om ons heen, ook als we niet in Amsterdam of Hilversum wonen. Brabanders kijken deze week naar de tv-serie Brabant Onder De Radar over ondermijnende criminaliteit en de bestrijding daarvan in die provincie en Gelderlanders verdwalen in de podcast Pretpark Veluwe over de teloorgang van de natuur op de Veluwe.
Eigenheid van de regionale omroepen vergt ook eigenheid van het geheel. Met ingang van 2019 is aan de RPO bij koninklijk besluit de concessie verleend voor het uitvoeren van de publieke mediaopdracht op regionaal niveau. De RPO voert deze concessie samen met de dertien regionale publieke omroepen uit en fungeert daarbij op basis van de Mediawet als samenwerkings- en coördinatieorgaan. Juridisch interessant omdat het een structuur is die niet uitgaat van een bestuursrechtelijke gezagsverhouding tussen de RPO en de regionale omroepen maar veel meer is ingevuld als een vrijwillige, verbintenisrechtelijke werkrelatie.
Mede daardoor is samenwerking de basis van waaruit wordt gedacht en gewerkt binnen de regionale omroep: samenwerking met elkaar en met lokale en landelijke publieke omroepen. Dat samenwerkingskarakter met behoud van regionale eigenheid vergt tijd en coördinatie; strategisch vraagt het inventiviteit en flexibiliteit.
Binnenkort wordt de verdieping van het concessiebeleidsplan van de RPO geformaliseerd, waarin strategische prioriteiten voor de periode 2022-2025 van de dertien regionale publieke omroepen en de RPO gezamenlijk worden benoemd en uitgewerkt. Zo gaat de regio in gezamenlijkheid en met behoud van eigenheid de toekomst tegemoet.
Louise Doorman
Mediajurist