Tussen detective en diplomaat

Natuurlijk staat niet iedere verslaggever en programmamaker te springen als ik langskom met een vraag. En zeker niet bij een klacht. Journalisten lijken vaak te denken dat het publiek wel snapt hoe een reportage of artikel tot stand komt. Maar dat is niet zo. Uitleggen hoe iets is gegaan of welke keuzes zijn gemaakt, kan al verhelderend werken en klachten-kou uit de lucht halen. Dan lijkt mijn werk op lesgeven.

Gaat iets fout, dan moet dat gecorrigeerd worden. Niet kinderachtig, in een hoekje op een site of in een nachtelijk radio-uurtje maar snel en genereus. Het onderzoeken van fouten, het blootleggen van vooringenomenheid of luie journalistiek is een boeiende exercitie in analyseren en overtuigen. Dan zit mijn werk tussen detective en diplomaat in.

Waarom doe ik dit? Omdat het me steeds weer terugbrengt naar de kern: waarom doen journalisten de dingen die ze doen zoals ze ze doen? En gebeurt het op een correcte manier, zoals we met elkaar hebben afgesproken dat betrouwbare journalistiek te werk gaat? De omroepen hebben daar een code voor opgesteld toen ze mij benoemden in januari. Allemaal omdat transparantie het vertrouwen in de journalistiek van de publieke omroep vergroot.

Onder de streep ben ik streng zonder ‘Journaalpolitie’ te zijn. En boven de streep werk ik met (meestal) gepassioneerde nieuwsmakers met hart voor de publieke zaak en de drang tot informeren van de mensen die de publieke omroep mogelijk maken: u. Het is spannend en het moet zich nog bewijzen.

Ik hoop dat u de afgelopen dagen míjn werk iets beter bent gaan snappen. Dan kan ik na een weekje bloggen weer terug naar het werk van de collega’s. Al hadden we op maandag al besloten dat ik ze zo eigenlijk niet meer kan noemen…

Margo Smit
Ombudsman Nederlandse Publieke Omroep