Veiligheid van de journalistiek

Om daar uiting aan te geven, kan je naar het Malieveld togen, petities initiëren, je mening via ingezonden brieven in kranten of op social media uiten, de ombudsman of de Raad voor de Journalistiek aanschrijven of direct in contact treden met de hoofdredactie van een krant of omroep. Allemaal middelen om je onvrede kenbaar te maken, andere perspectieven te laten horen en daarmee deel te nemen aan het debat. Ook middelen die in het verleden – luisterend naar die andere perspectieven en argumenten – tot andere beslissingen en afwegingen hebben geleid.

Inmiddels is het anders. Lijkt het Media Park soms een alternatief Malieveld te zijn geworden. De afgelopen jaren hebben we bij de NOS gele hesjes, protesterende boeren en andere betogers voor de deur begroet, die het oneens waren met het overheidsbeleid dan wel met de manier waarop daarover door de NOS en andere media werd bericht.
Bij demonstraties in het land waarover we berichten, worden verslaggevers bedreigd en zijn we inmiddels genoodzaakt met regelmaat beveiliging mee te sturen. Pogingen door diezelfde verslaggevers en hoofdredactie het gesprek aan te gaan om te begrijpen waar de onvrede richting de NOS vandaan komt, worden niet beantwoord of leiden niet tot de gewenste verbinding. En fractievoorzitters van enkele politieke partijen schromen niet de NOS en collega’s van de NOS in het openbaar te beschimpen.

Toen enkele collega’s eind augustus onderweg waren naar de Tour de France in Frankrijk hebben zij, nadat één van hen onderweg werd lastiggevallen, nog in Nederland besloten de NOS-uitingen van de auto af te halen om bedreigende situaties op de weg te voorkomen. Vandaag is een volgend betreurenswaardig hoofdstuk daar; donderdag te zien in EenVandaag. Het bedrijf dat voor de NOS de zogenaamde SNG’s verzorgt – de satelliet- en montagewagens die ervoor zorgen dat we het nieuws iedere dag naar het publiek kunnen brengen – heeft moeten besluiten de NOS-uitingen van deze SNG-wagens te verwijderen, omdat technici die deze auto’s besturen zich steeds onveiliger voelen.

Het project Persveilig, een samenwerkingsverband tussen de NVJ, het Genootschap van Hoofdredacteuren, de politie en het Openbaar Ministerie dat journalisten helpt wanneer ze te maken krijgen met geweld of agressie, brengt het aantal bedreigingen naar journalisten in de breedte in kaart. Helaas neemt dit toe.
Zelf ben ik in goed gesprek met de gemeente Hilversum over de vraag hoe aan de ene kant de ruimte voor demonstraties kan blijven bestaan, maar aan de andere kant ook de veiligheid en het werk van medewerkers van de NOS en andere bewoners op het Media Park kan worden gewaarborgd. En vraag ik aandacht in Den Haag om juist in het huis van de democratie, de Tweede Kamer, de vijandigheid richting de journalistiek niet onweersproken te laten.

De journalistiek is niet onfeilbaar. Waar we fouten maken of zaken over het hoofd zien, ook wij als NOS, gaan we daar graag het gesprek over aan. En corrigeren we waar nodig. Terecht mag om respect en een open en onbevangen perspectief worden gevraagd in onze berichtgeving.
Maar dat is geen eenzijdig recht. Dat is wederkerig. En daar passen geen bedreigingen.

Gerard Timmer
Algemeen Directeur NOS